Sau hơn 10 năm thực hiện chương trình MTQG XD NTM, thị xã Ayun Pa đã tạo được bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội khu vực nông thôn nói riêng và toàn thị xã nói chung. Tháng 6/2022 thị xã Ayun Pa đã được Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM. Đạt được thành quả này là nhờ sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự nỗ lực của chính quyền địa phương, đặc biệt là sự chung sức, đồng lòng của người dân.

Cũng như các địa phương khác trong tỉnh, năm 2011 là năm khởi đầu cho Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, lúc này thị xã Ayun Pa đứng trước bộn bề khó khăn, thách thức. Hệ thống đường giao thông nông thôn xuống cấp, việc phát huy nội lực trong Nhân dân chưa thực sự hiệu quả, tỷ lệ hộ nghèo còn ở mức cao, mức thu nhập bình quân đầu người thấp.... Tuy nhiên, xác định Chương trình xây dựng NTM tác động đến mọi mặt đời sống kinh tế xã hội của địa phương, do đó thị xã đã huy động cả hệ thống chính trị cùng tham gia thực hiện chương trình. Để phong trào thi đua đạt kết quả toàn diện, góp phần hoàn thành thắng lợi Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới. Thị ủy Ayun Pa đã ban hành các Nghị quyết về xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thị xã Ayun Pa để phổ biến đến các chi bộ. 



Đồng chí Trần Quốc Khánh – Tỉnh uỷ viên, Bí Thư Thị uỷ, Chủ tịch HĐND thị xã Ayun Pa cho biết: 
Nội dung: “Trong thời gian qua, Ban Chấp hành Đảng bộ thị xã, Ban Thường vụ Thị uỷ, Thường trực Thị uỷ đã chú trọng quan tâm, thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt các địa phương, đơn vị huy động tối đa các nguồn lực, đẩy mạnh các biện pháp, giải pháp để hoàn thành các tiêu chí đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó phương hướng lãnh đạo, chỉ đạo tập trung chủ yếu…chỉ đaọ các cơ quan đơn vị, địa phương trong quá trình triển khai thực hiện thì phải xây dựng các chương trình, kế hoạch chi tiết, cụ thể, phù hợp với từng thời điểm, điều kiện của từng xã, thôn, bôn.. Với phương châm việc nào dễ làm trước, việc nào khó làm sau và làm đến đâu chắc đến đó, không máy móc, không chủ quan, không lơ là không chạy theo thành tích và cũng không được thoả mãn với những kết quả đã đạt được của mình. Phải luôn xác định việc xây dựng nông thôn mới là một việc việc làm thường xuyên liên tục, có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc….”
Với phương châm “Lấy sức dân để xây dựng cho dân” cũng từ đây, mỗi công trình đều mang đậm dấu ấn của người dân, thể hiện thông qua việc đóng góp tiền của, ngày công, việc hiến đất làm đường tại các xã xây dựng nông thôn mới. Nhiều tấm gương điễn hình, tập thể tiên tiến được ghi nhận. Cùng với sự đóng góp của nhân dân trên địa bàn 04 xã xây dựng NTM, trong hơn 10 năm qua, thị xã Ayun Pa đã huy động trên 230 tỷ đồng để thực hiện nhiệm vụ xây dựng NTM. Trong đó vốn từ ngân sách nhà nước là trên 194 tỷ đồng, các tầng lớp nhân dân trong thị xã đã đóng góp hơn 18 tỷ đồng, còn lại là các nguồn vốn huy động khác. Chính nhờ sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, bộ mặt nông thôn của thị xã Ayun Pa đã không ngừng thay đổi, cơ sở hạ tầng được đầu tư, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao, tình hình an ninh chính trị được giữ vững. Theo kết quả rà cuối năm 2022, thị xã có 252 hộ nghèo chiếm tỷ lệ 2,56%, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn của 4 xã hơn 45 triệu đồng/người/năm. Tại quyết định số 672/QĐ-TTg ngày 02/6/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2020 (theo tiêu chí giai đoạn 2016-2020). 
Chị Nay H’Huynh – Trú tại bôn Phu Ma Nher 2, xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa chia sẻ:
“Từ khi xã chúng tôi được công nhận xã đạt nông thôn mới, giao thông nông thôn được nâng cấp, từ đó việc đi lại của nông dân, cũng như việc vận chuyển nông sản được thuận tiện hơn và tôi hy vọng rằng kinh tế đời sống của nhân dân sẽ được khởi sắc hơn và tiếp tục mong muốn đảng và nhà nước quan tâm hơn nữa đến đời sống của dân tộc thiểu số của chúng tôi nhiều hơn.”
Ông Nay Ka – trú tại bôn Phu Ma Nher 2, xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa cho biết:
“Khi thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã vận động xây dựng đường giao thông điện đường, trường trạm rất tích cực, nâng cao phát triển trong làng, đối với đời sống nhân dân thì nâng cao đời sống, sự ấm no dồi dào hơn mấy năm chưa xây dựng”.
Xã Ia Rtô là một trong những xã đầu tiên tại thị xã đạt chuẩn nông thôn mới vào cuối năm 2017. Sau thời gian thời gian triển khai thực hiện, được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của các cấp ủy đảng, chính quyền, cùng sự chung tay góp sức của người dân như hiến đất, đóng góp kinh phí, đóng góp ngày công xây dựng, xã đã đạt chuẩn nông thôn mới với diện mạo nông thôn hoàn toàn khởi sắc, kết cấu hạ tầng cơ bản hoàn thiện, tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt hơn 66%, thu nhập bình quân đầu người đạt 46 triệu đồng/người/năm.
Ông Lê Ngọc Long – Chủ tịch UBND xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa cho biết:
“Được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thị xã, Đảng uỷ và chính quyền xã cùng với sự phối hợp của nhân dân thì đã hoàn thành các chỉ tiêu đạt NTM năm 2017, tất cả các tiêu chí đều được nâng lên, cơ sở vật chất hạ tầng, điện đường trường trạm đều phát triển, thời gian tới xã sẽ tiếp tục giữ vững và nâng cao các tiêu chí về môi trường, cơ sở vật chất hạ tầng, nhất là chuyển đổi giống cây trồng vật nuôi, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao các sản phẩm nông nghiệp, tăng thu nhập cho nhân dân, đảm bảo ổn định các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao”
Xây dựng nông thôn mới là một chương trình lớn, với nhiều nội dung, bao trùm các lĩnh vực đời sống kinh tế – văn hóa – xã hội – an ninh trật tự  nông thôn,… Song song với việc xây dựng cơ sở hạ tầng, đời sống, văn hóa, thị xã cũng đã xác định phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân là nội dung cốt lõi trong xây dựng nông thôn mới đó là đẩy mạnh thu hút đầu tư, liên kết giữa doanh nghiệp với nông dân, ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất; tạo ra mô hình sản xuất mang lại hiệu quả cao. Thị xã đã tạo điều kiện, hỗ trợ vốn, khoa học công nghệ cho các hộ chuyển đổi cây trồng hợp lý, đem lại hiệu quả kinh tế cao, tăng thu nhập cho người dân. Tại xã Ia Rtô có anh Lê Viết Kỳ trú tại thôn Đức Lập, đã tiên phong thực hiện ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước vào mô hình trồng cây Na và đã đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình.

Ông Lê Viết Kỳ – thôn Đức Lập, xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa cho biết:
“Trước khi thì tôi cũng làm thuốc lá với diện tích đất đây nhưng về thu nhập thì không bằng quả na, quả na có ưu điểm là công chăm sóc nó ít, đồng thời giá cả thị trường cung cầu người dân rất chuộng, đầu ra cũng ổn định, thu nhập mỗi năm ta thu được 2 vụ, so với thuốc lá thì gấp đôi, đồng thời công cán cũng nhẹ nhàng, hỗ trợ của nhà nước về tưới nước để lợi công, tưới béc, vừa mát, tạo độ ẩm cho cây thì nó rất thuận lợi cho nhà nông”.

Năm 2018 xã Ia Rbol là xã tiếp theo tại thị xã Ayun Pa được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, toàn xã đã thực hiện cứng hoá được 26,4km đường giao thông các loại, xã không có nhà tạm, nhà dột nát, tỷ lệ hộ có nhà ở đạt tiêu chuẩn đạt 92%. Hệ thống chính quyền tại xã đang thực hiện các giải pháp để nâng cao tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế vì khi thực hiện Quyết định số 861/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ: Phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2025, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế trên địa bàn xã chỉ đạt gần 45% và để duy trì tỷ lệ BHYT đạt theo chuẩn NTM thì cần phải có sự nỗ lực của các ban ngành, tuyên truyền người dân nhận thức được mua BHYT là để chăm sóc sức khoẻ cho gia đình và bản thân mình.

Bên cạnh đó, việc triển khai thực hiện Chỉ thị 12-CT/TU của Ban thường vụ Tỉnh ủy về xây dựng làng nông thôn mới kiểu mẫu trong đồng bào DTTS cũng đươc Ban thường vụ Thị ủy Ayun Pa đặc biệt quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện. Để thực hiện nội dung này, Thị ủy đã chọn Bôn Sar, xã Ia Rbol làm điểm thực hiện xây dựng làng nông thôn mới kiểu mẫu. Với 100% hộ dân người DTTS, đời sống bà con còn nhiều khó khăn, điện đường trường trạm còn thiếu thốn… Sau một thời gian thực hiện, diện mạo bôn làng đã hoàn toàn được đổi mới, đường làng ngõ xóm xanh, sạch, đẹp, 100%  đường làng đã được bê tông hóa. Nhà sinh hoạt cộng đồng cũng đã được chỉnh trang, đầu tư thiết bị âm thanh loa đài phục vụ cho hội họp và sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thu hút nhân dân trong bôn tham gia các hoạt động, tạo khí thế sôi nổi. Trên địa bàn thị xã có 05 làng thuộc 4 xã đã đăng ký và đạt chuẩn làng nông thôn mới trong đồng bào dân tộc thiểu số năm 2018, 2019. Phấn đấu năm 2023 thực hiện theo lộ trình bôn Jứ Ma Nai, xã Ia Rtô đạt chuẩn làng nông thôn mới trong giai đoạn 2023-2025.
Chị Nay H’Uyên – người dân trú tại bôn Sar, xã Ia Rbol, thị xã Ayun Pa vui mừng nói:
 “Từ khi được các cấp chính quyền xã phát động xây dựng làng kiểu mẫu thì gia đình tôi cũng tích cực hưởng ứng theo, về kinh tế thì hai vợ chồng chăm chỉ làm ăn, thoát nghèo, xây dựng chuồng trại xa nơi ở, xây thêm nhà vệ sinh, buôn làng cũng thay đổi nhiều, sạch đẹp, phát triển hơn trước”.
Thị xã Ayun Pa hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới sớm hơn kế hoạch 01 năm vào cuối năm 2019 với 02 xã còn lại được công nhận là xã Ia Sao và xã Chư Băh. Xã Chư Băh là một xã nông nghiệp có nhiều lợi thế và tiềm năng phát triển các ngành nghề về thương mại, dịch vụ - du lịch khi có đường tỉnh lộ 668 nối liền huyện Ia H’Leo, tỉnh Đăk Lăk và du lịch sinh thái suối đá 2. Trong những năm gần đây kinh tế địa phương không ngừng phát triển, đời sống người dân tăng lên cả về vật chất và tinh thần. Với 4946 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 80% dân số, số hộ nghèo toàn xã là 37 hộ (theo tiêu chí giai đoạn 2021-2025). Hiện nay số hộ sử dụng nước sạch đạt hơn 98%, để đạt tiêu chí về môi trường, hệ thống chính trị xã Chư Băh đã đề ra nhiều giải pháp thiết thực, huy động mọi tầng lớp nhân dân cùng tham gia vào cuộc, đặc biệt phát huy hiệu quả dọn dẹp đường làng ngõ xóm thông qua các mô hình tại địa phương
Bà Vũ Thị Hà Giang – Chủ tịch UBND xã Chư Băh, thị xã Ayun Pa cho biết:
“Sau 10 năm thực hiện chương trình NTM trên địa bàn thì đến năm 2019 xã Chư Băh đã được UBND tỉnh Gia Lai công nhận xã đạt chuẩn NTM, trong quá trình thực hiện các tiêu chí thì chúng tôi xác định tiêu chí về môi trường là vấn đề về nội lực và thuộc về trách nhiệm của mỗi người dân từ đó chúng tôi đã có những phương hướng cũng như đề ra những nhiệm vụ rất cụ thể, cùng sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị, từ xã xuống các thôn, làng đã tăng cường tuyên truyền vận động người dân để thực hiện tốt tiêu chí về môi trường, qua 10 năm thực hiện thì sự chuyển biến trong nhận thức của người dân về vấn đề môi trường rất tích cực, trong đó có thể kể đến vấn đề di dời chuồng trại ra khỏi sàn nhà, xây dựng nhà vệ sinh và vệ sinh đường làng ngõ xóm bằng những mô hình rất là hữu hiệu trong thời gian qua. Thời gian tới chúng tôi tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền vận động người dân cùng với chính quyền, hệ thống chính trị tiếp tục thực hiện tốt các tiêu chí, nhằm giữ vững các tiêu chí đã đạt, góp phần xây dựng các tiêu chí nâng cao trong thời gian tới.”
Ông Ksor Khoan – trú tại bôn Bir, xã Chư Băh, thị xã Ayun Pa cho biết: “Sau khi nghỉ hưu, bản thân tôi làm tốt công tác tuyên truyền, vận động bà con thực hiện tốt về xoá đói giảm nghèo, lao động sản xuất để tăng thu nhập, phòng chống covid 19, tham gia đầy đủ các phong trào, tổng vệ sinh làm đẹp làng, ngõ xóm để hoàn thành công tác xây dựng Nông thôn mới”.
Xã Ia Sao có 4503 khẩu, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số người Jrai là 772 hộ chiếm 83%, lao động trong độ tuổi 2839 người đạt hơn 90%, số hộ nghèo đến cuối năm 2022 còn 57 hộ (theo tiêu chí giai đoạn 2021-2025). Xã Ia Sao là một xã thuần nông có nhiều lợi thế về thương mại, dịch vụ và nông nghiệp (gồm các cây trồng chính như: lúa hai vụ, mía, mì, ngô..), tiềm năng thế mạnh của xã là có vùng nguyên liệu mía, đất rộng có đồng cỏ thuận lợi cho việc chăn nuôi trâu, bò, xã luôn hỗ trợ, khuyến khích người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp, áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất để mang lại hiệu quả kinh tế cao. Thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 45 triệu đồng/người/năm.
Ông Lê Văn Tuệ - Chủ tịch UBND xã Ia Sao, thị xã Ayun Pa cho biết:
Đảng bộ chính quyền xã Ia Sao luôn xác định, xây dựng thành công xã đạt chuẩn NTM đã khó, giữ vững càng khó khăn hơn. Vì vậy, trong thời gian tới, xã tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ như tuyên truyền để cán bộ và nhân dân trong xã nhận thức sâu sắc hơn về ý thức trách nhiệm của xã khi đạt NTM, từ đó quyết tâm phấn đấu xây dựng NTM bền vững, đời sống người dân ấm no, hạnh phúc, văn minh. Đặc biệt quan tâm đến các tiêu chí thu nhập cho người dân, công tác giảm nghèo theo hướng bền vững, giải quyết công việc cho số lao động đã qua đào tạo, vệ sinh môi trường nông thôn, công tác chỉnh trang đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ thiết yếu sinh hoạt cho người dân. UBND xã tích cực chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, chuyển đổi cơ cấu giống có năng suất cao vào sản xuất. Phát triển chăn nuôi đàn gia súc, gia cầm theo hướng hàng hoá, tạo điều kiện đẩy mạnh phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân.”
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị xã, các tổ chức đoàn thể từ thị xã đến cơ sở đã tổ chức các phong trào thi đua, các cuộc vận động hướng vào mục tiêu xây dựng nông thôn mới một cách thiết thực, hiệu quả; như Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; “5 không 3 sạch”; phong trào “Nông dân thi đua sản xuất kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau xóa đói, giảm nghèo và làm giàu chính đáng”; “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình văn hóa”, “Cựu chiến binh thi đua làm kinh tế giỏi”; phong trào “5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ tổ quốc”, xây dựng công trình “Thắp sáng đường quê”, Cuộc vận động “Tuổi trẻ Ayun Pa chung tay xây dựng nông thôn mới”…. Trong những năm qua UBMTTQVN thị xã Ayun Pa thông qua các nguồn quỹ đã triển khai xây dựng hàng trăm căn nhà Đại đoàn kết, cấp bò giống, dê giống cho hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn thị xã.
Đồng chí Trịnh Văn Lương – UVBTV, Trưởng Ban dân vận Thị ủy, Chủ tịch UBMTTQVN thị xã Ayun Pa cho biết:
Qua hơn 10 năm thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Ban Thường trực UBMTTQVN thị xã Ayun Pa nhận thức đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng và thường xuyên, để mặt trận và các tổ chức thành viên phối hợp với các ban, ngành và các địa phương trong thị xã thực hiện có hiệu quả mục tiêu giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Xác định tiêu chí xây dựng NTM mà chủ thể thuộc về người dân, Ban Thường trực UBMTTQVN VN thị xã đã đề ra nhiều biện pháp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia thực hiện các tiêu chí về văn hoá, giáo dục, xoá đói giảm nghèo, môi trường… Tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân về mục đích, ý nghĩa của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, giúp người dân hiểu và nâng cao nhận thức, tích cực hưởng ứng tham gia xây dựng NTM, góp phần tích cực làm cho cảnh quan đường làng, ngõ xóm sạch đẹp, bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân trong xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và giảm nghèo bền vững. Trong đó, đặc biệt đã làm cho người dân hiểu lợi ích của việc xây dựng NTM, khơi dậy sự đồng thuận của nhân dân trong việc chung tay xây dựng NTM, thông qua việc tuyên truyền những khẩu hiệu, lời kêu gọi mang tính “hiệu triệu” lòng người đến tận từng gia đình. Qua đó đã góp phần vào thực hiện thắng lợi chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM trên địa bàn thị xã.”
Bà Nay H’ Khôn – trú tại bôn Hiao, xã Chư Băh, thị xã Ayun Pa chia sẻ:
“Trong đợt mưa bão vừa rồi nhà bị tốc mái mà không có khả năng làm nhà, nay được nhà nước hỗ trợ làm nhà, gia đình tôi rất cảm ơn sự quan tâm của Đảng và nhà nước, gia đình rất là khó khăn, hôm nay có được căn nhà rất là mừng”



Hơn 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, diện mạo nông thôn ở thị xã Ayun Pa đã có nhiều thay đổi, khởi sắc. Cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch tích cực, an ninh chính trị được giữ vững, sản xuất phát triển, đời sống vật chất của người dân từng bước được nâng lên, tạo niềm tin vững chắc trong nhân dân. Trong giai đoạn 2021-2025 thị xã Ayun Pa đang nỗ lực triển khai các giải pháp để giữ vững các tiêu chí nông thôn mới và từng bước hoàn thành nhiệm vụ nông thôn mới nâng cao. Trong đó các giải pháp nâng cao thu nhập cho người dân, một trong những tiêu chí quan trọng và khó thực hiện đã và đang được lãnh đạo thị xã quan tâm thực hiện
Ông Đặng Xuân Toàn – UVBTV Thị ủy, Phó Chủ tịch UBND thị xã Ayun Pa cho biết: “UBND thị xã Ayun Pa chỉ đạo cho các xã, cũng như các ngành đẩy mạnh đổi mới phương thức sản xuất, đưa ứng dụng khoa học kỹ thuật vào trong sản xuất, cũng như phát triển các chuỗi liên kết, để làm sao nâng cao được giá trị thu nhập của người dân để đảm bảo tiêu chí thu nhập trong hệ thống chỉ tiêu của giai đoạn 2021-2025”.
Để phấn đấu giai đoạn 2021-2025 thị xã có 04 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 22/22 làng đạt chuẩn nông thôn mới trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số…, Thị xã Ayun Pa đã và đang tích cực huy động và phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và nhân dân cùng tham gia, từng bước xây dựng hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng nông thôn, hạ tầng xã hội, thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa-xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân./. Thực hiện: (Bích Hương- P/v Trung tâm VHTT&TT thị xã)